جستجو در سایت نهج البلاغه

[custom_search_formss]
  • بخش :

خطبه صد و هشتاد و سوم

فراز

متن عربی

متن فارسی

خطبه صد و هشتاد و سوم

خطبه اي است از آن حضرت (علیه السلام): در قدرت خداوندي و در فضيلت قرآن و وصيت به تقوا خداوند متعال

    فراز

متن عربی

متن فارسی

1

الله تعالی

الْحَمْدُ لِلَّهِ الْمَعْرُوفِ مِنْ غَيْرِ رُؤْيَةٍ وَ الْخَالِقِ مِنْ غَيْرِ مَنْصَبَةٍ خَلَقَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ اسْتَعْبَدَ الْأَرْبَابَ بِعِزَّتِهِ وَ سَادَ الْعُظَمَاءَ بِجُودِهِ

در قدرت خداوندي و در فضيلت قرآن و وصيت به تقوا خداوند متعال ستايش خداي راست که شناخته شده است بدون ديده شدن، و آفريننده است بدون تلاش و کوشش. مخلوقات را با قدرت خود آفريد و همه مالکان و فرمانروايان را با عزت ربوبي، بنده خود ساخت و با جود و کرامتي که دارد همه عظماء را تحت سيادت خود قرار داد.

2

وَ هُوَ الَّذِي أَسْكَنَ الدُّنْيَا خَلْقَهُ وَ بَعَثَ إِلَى الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ رُسُلَهُ لِيَكْشِفُوا لَهُمْ عَنْ غِطَائِهَا وَ لِيُحَذِّرُوهُمْ مِنْ ضَرَّائِهَا وَ لِيَضْرِبُوا لَهُمْ أَمْثَالَهَا وَ لِيُبَصِّرُوهُمْ عُيُوبَهَا وَ لِيَهْجُمُوا عَلَيْهِمْ بِمُعْتَبَرٍ مِنْ تَصَرُّفِ مَصَاحِّهَا وَ أَسْقَامِهَا وَ حَلَالِهَا وَ حَرَامِهَا

او، همان خداوند است که مخلوقاتش را در دنيا ساکن نمود و رسولان خود را به دو گروه جن و انس فرستاد تا پرده هاي ظلماني دنيا را از جلو چشمان آنان بردارند. از آسيبهاي دنيا برحذرشان بدارند و از دنيا مثل ها براي آنان بيان کنند و بر عيوب آن، بينايشان سازند و به آن مردم ملاکها و اصول معتبر را در موقع رويارويي و تصرف در تندرستي ها و بيماريهاي دنيا و حلال و حرام بفهمانند.

3

وَ مَا أَعَدَّ اللَّهُ لِلْمُطِيعِينَ مِنْهُمْ وَ الْعُصَاةِ مِنْ جَنَّةٍ وَ نَارٍ وَ كَرَامَةٍ وَ هَوَانٍ أَحْمَدُهُ إِلَى نَفْسِهِ كَمَا اسْتَحْمَدَ إِلَى خَلْقِهِ وَ جَعَلَ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدْراً وَ لِكُلِّ قَدْرٍ أَجَلًا وَ لِكُلِّ أَجَلٍ كِتَاباً .

به آنان فهمانند که خداوند چه پاداشي براي مردم مطيع و چه مجازاتي براي مردم گنهکار، از بهشت و دوزخ و کرامت و اهانت آماده فرموده است. ستايش مي کنم خدا را براي تقرب به او همانگونه که خود از مردم ستايشش را خواسته است و براي هر چيزي اندازه اي قرار داده و براي هر اندازه اي مدتي محدود، و براي هر مدتي قرار ثابت.

4

خصائص القرآن

منها : فَالْقُرْآنُ آمِرٌ زَاجِرٌ وَ صَامِتٌ نَاطِقٌ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ أَخَذَ عَلَيْهِ مِيثَاقَهُمْ وَ ارْتَهَنَ عَلَيْهِمْ أَنْفُسَهُمْ

فضيلت قرآن

از جمله همين خطبه است که مي فرمايد: قرآن، امرکننده و نهي کننده، ساکت و گويا و حجت خداوندي بر مخلوقاتش است. از آنان براي اعتقاد و عمل به اين قرآن پيمان گرفته و نفوس آنان را در گرو آن گذاشته است.

5

أَتَمَّ نُورَهُ وَ أَكْمَلَ بِهِ دِينَهُ وَ قَبَضَ نَبِيَّهُ (صلى الله عليه وآله) وَ قَدْ فَرَغَ إِلَى الْخَلْقِ مِنْ أَحْكَامِ الْهُدَى بِهِ فَعَظِّمُوا مِنْهُ سُبْحَانَهُ مَا عَظَّمَ مِنْ نَفْسِهِ فَإِنَّهُ لَمْ يُخْفِ عَنْكُمْ شَيْئاً مِنْ دِينِهِ وَ لَمْ يَتْرُكْ شَيْئاً رَضِيَهُ أَوْ كَرِهَهُ إِلَّا وَ جَعَلَ لَهُ عَلَماً بَادِياً وَ آيَةً مُحْكَمَةً تَزْجُرُ عَنْهُ أَوْ تَدْعُو إِلَيْهِ فَرِضَاهُ فِيمَا بَقِيَ وَاحِدٌ وَ سَخَطُهُ فِيمَا بَقِيَ وَاحِد

نور (هدايت) را با اين کتاب تمام نموده و دين خود را به وسيله آن کامل فرموده است. خداوند سبحان روح پيامبرش (صلي الله عليه و آله )را گرفت در حالي که از تبيين احکام هدايت به وسيله قرآن براي مخلوقاتش فارغ گشت. خداوند پاک را به وسيله اين کتاب الهي همانگونه تعظيم کردند که خداوند سبحان خويشتن را تعظيم فرموده است، زيرا خداوند ذوالجلال چيزي از دينش را از شما پنهان نساخته و چيزي را که از آن خشنود و يا ناخشنود است رها نکرده مگر اين که نشانه آشکاري را براي آن قرار داده و آيه محکمي براي آن مشخص فرموده است که از آنچه کراهت دارد نهي مي نمايد و به آنچه که خشنود است، دعوت مي کند. پس رضايت و غضب او در همه حال (گذشته و آينده) يکي است.

6

وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَنْ يَرْضَى عَنْكُمْ بِشَيْ‏ءٍ سَخِطَهُ عَلَى مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ وَ لَنْ يَسْخَطَ عَلَيْكُمْ بِشَيْ‏ءٍ رَضِيَهُ مِمَّنْ كَانَ قَبْلَكُمْ وَ إِنَّمَا تَسِيرُونَ فِي أَثَرٍ بَيِّنٍ وَ تَتَكَلَّمُونَ بِرَجْعِ قَوْلٍ قَدْ قَالَهُ الرِّجَالُ مِنْ قَبْلِكُم

و بدانيد خداوند متعال براي شما درباره چيزي که درباره پيشينيان ناخشنود بوده است، هرگز رضايت نخواهد داشت و درباره چيزي براي شما غضب نخواهد کرد که براي مردم پيش از شما براي آن رضايت داشته است. جز اين نيست که شما در پي نشانه آشکاري حرکت مي کنيد و سخني را بازگو مي کنيد که مرداني پيش از شما آن را گفته اند.

7

قَدْ كَفَاكُمْ مَئُونَةَ دُنْيَاكُمْ وَ حَثَّكُمْ عَلَى الشُّكْرِ وَ افْتَرَضَ مِنْ أَلْسِنَتِكُمُ الذِّكْرَ .

خداوند سبحان مخارج دنياي شما را کفايت کرده و شما را به سپاسگزاري تحريک فرموده و ذکر خداوندي را براي زبان هاي شما واجب نموده است.

8

الوصية بالتقوى

وَ أَوْصَاكُمْ بِالتَّقْوَى وَ جَعَلَهَا مُنْتَهَى رِضَاهُ وَ حَاجَتَهُ مِنْ خَلْقِهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِعَيْنِهِ وَ نَوَاصِيكُمْ بِيَدِهِ وَ تَقَلُّبُكُمْ فِي قَبْضَتِهِ

وصيت به تقوا

و شما را به تقوا وصيت فرموده و آن را نهايت رضا و غايت مطلوب خود از مخلوقاتش قرار داده است. پس تقوا بورزيد براي خدا که در ديدگاه او هستيد و پيشاني هاي شما به دست اوست و همه دگرگوني ها و تحرکات شما در قبضه قدرت او است.

9

إِنْ أَسْرَرْتُمْ عَلِمَهُ وَ إِنْ أَعْلَنْتُمْ كَتَبَهُ قَدْ وَكَّلَ بِذَلِكَ حَفَظَةً كِرَاماً لَا يُسْقِطُونَ حَقّاً وَ لَا يُثْبِتُونَ بَاطِلًا

هر چه را پنهان بداريد او مي داند و هر چه را آشکار کنيد آن را مي نويسد. براي نوشتن آنچه که اظهار مي کنيد، فرشتگان عزيزي را براي ثبت آنها موکل فرموده است، که هيچ حقي را اسقاط نمي کنند و هيچ باطلي را اثبات نمي کنند.

10

وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً مِنَ الْفِتَنِ وَ نُوراً مِنَ الظُّلَمِ وَ يُخَلِّدْهُ فِيمَا اشْتَهَتْ نَفْسُهُ وَ يُنْزِلْهُ مَنْزِلَ الْكَرَامَةِ عِنْدَهُ فِي دَارٍ اصْطَنَعَهَا لِنَفْسِهِ ظِلُّهَا عَرْشُهُ وَ نُورُهَا بَهْجَتُهُ وَ زُوَّارُهَا مَلَائِكَتُهُ وَ رُفَقَاؤُهَا رُسُلُهُ فَبَادِرُوا الْمَعَادَ وَ سَابِقُوا الْآجَالَ فَإِنَّ النَّاسَ يُوشِكُ أَنْ يَنْقَطِعَ بِهِمُ الْأَمَلُ وَ يَرْهَقَهُمُ الْأَجَلُ وَ يُسَدَّ عَنْهُمْ بَابُ التَّوْبَةِ

و بدانيد که هر کس براي خداوند تقوا بورزد خداوند براي او راه نجات از فتنه ها را قرار مي دهد و نوري رها سازنده از تاريکي ها. و خداوند انسان باتقوا را در آن موقعيت که نفسش آن را مي خواهد جاودان مي دارد و او را در جايگاه کرامت در نزد خود در مقامي که براي پيشگاه خود ساخته است فرود مي آورد. سايه آن پيشگاه باعظمت عرش اوست و نور آن جلوه اي از جمالش. زائران آن، فرشتگان خداوندي و رسولان او. پس پيشدستي کنيد به معاد و سبقت بجوييد به سوي عبور از اين دنيا. همه مردم در معرض آنند که آرزوهاي آنان قطع شود و اجل از کمين زمان بر سرشان تاختن گيرد و در توبه و بازگشت بر رويشان بسته شود.

11

فَقَدْ أَصْبَحْتُمْ فِي مِثْلِ مَا سَأَلَ إِلَيْهِ الرَّجْعَةَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ وَ أَنْتُمْ بَنُو سَبِيلٍ عَلَى سَفَرٍ مِنْ دَارٍ لَيْسَتْ بِدَارِكُمْ وَ قَدْ أُوذِنْتُمْ مِنْهَا بِالِارْتِحَالِ وَ أُمِرْتُمْ فِيهَا بِالزَّادِ وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَيْسَ لِهَذَا الْجِلْدِ الرَّقِيقِ صَبْرٌ عَلَى النَّارِ فَارْحَمُوا نُفُوسَكُمْ فَإِنَّكُمْ قَدْ جَرَّبْتُمُوهَا فِي مَصَائِبِ الدُّنْيَا

شما انسان هاي امروز در همان موقعيت گذشتگان قرار داريد که آرزوي برگشت به اين زندگاني را داشتند که با شنيدن کلمه هراس انگيز (کلا) (نه هرگز) به راه خود رو به زير خاک تيره براي ورود به معاد و ابديت ادامه دادند و رفتند. شما رهگذران گذرگاهي از آن خانه ايد که منزلگه جاوداني شما نبود. براي شما اعلان کوچ از آن خانه داده شد و براي تهيه توشه از آن خانه مامور گشته ايد. و بدانيد براي اين پوست نازک شما تحملي بر آتش نيست، پس به نفوس خود رحم کنيد، زيرا شما نفوس خود را در ناگواريهاي دنيا آزموده ايد (و بي طاقتي آن را در مقابل مصائب ديده ايد).

12

أَ فَرَأَيْتُمْ جَزَعَ أَحَدِكُمْ مِنَ الشَّوْكَةِ تُصِيبُهُ وَ الْعَثْرَةِ تُدْمِيهِ وَ الرَّمْضَاءِ تُحْرِقُهُ فَكَيْفَ إِذَا كَانَ بَيْنَ طَابَقَيْنِ مِنْ نَارٍ ضَجِيعَ حَجَرٍ وَ قَرِينَ شَيْطَانٍ أَ عَلِمْتُمْ أَنَّ مَالِكاً إِذَا غَضِبَ عَلَى النَّارِ حَطَمَ بَعْضُهَا بَعْضاً لِغَضَبِهِ وَ إِذَا زَجَرَهَا تَوَثَّبَتْ بَيْنَ أَبْوَابِهَا جَزَعاً مِنْ زَجْرَتِهِ

آيا تاکنون بي تابي و ناله خود را در نتيجه خاري که بر عضوي از شما بخلد و افتادني که عضوي از شما را خون آلود نمايد، و گرماي تندي که آن را بسوزاند، ديده ايد؟ (مسلما ديده ايد و ناگواري اين امور را مي دانيد) چه رسد به اينکه ميان دو طبقه از آتش، همخوابه سنگ آتشين و همدم شيطان قرار بگيريد. آيا مي دانيد هنگامي که مالک دوزخ بر آتش جهنم خشمگين شود، پاره اي از آن آتش پاره ديگر را بشکند و آن را هضم نمايد. و موقعي که بر آن آتش نهيب بزند، مواد آتشين از اضطراب ميان درهاي دوزخ برجهند؟

13

أَيُّهَا الْيَفَنُ الْكَبِيرُ الَّذِي قَدْ لَهَزَهُ الْقَتِيرُ كَيْفَ أَنْتَ إِذَا الْتَحَمَتْ أَطْوَاقُ النَّارِ بِعِظَامِ الْأَعْنَاقِ وَ نَشِبَتِ الْجَوَامِعُ حَتَّى أَكَلَتْ لُحُومَ السَّوَاعِدِ فَاللَّهَ اللَّهَ مَعْشَرَ الْعِبَادِ وَ أَنْتُمْ سَالِمُونَ فِي الصِّحَّةِ قَبْلَ السُّقْمِ وَ فِي الْفُسْحَةِ قَبْلَ الضِّيقِ فَاسْعَوْا فِي فَكَاكِ رِقَابِكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُغْلَقَ رَهَائِنُهَا

اي کهنسال فرتوت، که پيري و سستي در وجودت در هم آميخته، چگونه خواهد گشت حال تو موقعي که طوق هاي آتشين دور استخوان هاي گردنت بپيچد و زنجيرهاي گرانباري در اعضاي تو جايگير شوند تا بازوان تو را نابود سازند. خدا را، خدا را در نظر بگيريد، اي گروه بندگان در اين حال که در نعمت تندرستي غوطه وريد، پيش از آن که بيماري به سراغتان آيد، و در اين حال که در گشايش و آسايش به سر مي بريد پيش از آن که تنگناهاي زندگي شما را در خود فرو برد. پس بکوشيد در آزادسازي گردن هايتان پيش از آن که با زنجيرهاي گرو بسته شود.

14

أَسْهِرُوا عُيُونَكُمْ وَ أَضْمِرُوا بُطُونَكُمْ وَ اسْتَعْمِلُوا أَقْدَامَكُمْ وَ أَنْفِقُوا أَمْوَالَكُمْ وَ خُذُوا مِنْ أَجْسَادِكُمْ فَجُودُوا بِهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ وَ لَا تَبْخَلُوا بِهَا عَنْهَا ِ

شباهنگام چشمانتان را بيدار بداريد و شکمهايتان را خالي نگهداريد. گامها در راه خيرات برداريد و اموالتان را در مصارف مستمندان انفاق کنيد. از خواسته هاي بدن هاي مادي بگيريد و از آنها براي پيشبرد تکاملي نفوستان بهره ها برداريد و با علاقه به ابدان خود، درباره اعتلاي نفوس خود بخل نورزيد.

15

فَقَدْ قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدامَكُمْ وَ قَالَ تَعَالَى مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ فَلَمْ يَسْتَنْصِرْكُمْ مِنْ ذُلٍّ وَ لَمْ يَسْتَقْرِضْكُمْ مِنْ قُلٍّ اسْتَنْصَرَكُمْ وَ لَهُ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

خداوند سبحان فرموده است:(اگر خدا را ياري کنيد خدا هم شما را ياري فرموده و قدمهاي شما را (در صراط مستقيم) ثابت خواهد فرمود) و فرموده است: (کيست که خداوند را قرض حسن بدهد و خداوند چند برابر براي او بيفزايد و براي اوست پاداش عالي). خداوند از شما براي رفع پستي از خود و يا براي جبران کمي. قرض نخواسته است. از شما ياري خواسته در حالي که سپاهيان آسمان ها و زمين در فرمان اوست و اوست عزيز و حکيم. ا

16

وَ اسْتَقْرَضَكُمْ وَ لَهُ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ وَ إِنَّمَا أَرَادَ أَنْ يَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا فَبَادِرُوا بِأَعْمَالِكُمْ تَكُونُوا مَعَ جِيرَانِ اللَّهِ فِي دَارِهِ

از شما قرض خواسته است در حالي که (همه خزاين آسمان ها و زمين از آن خدا است، و او است بي نياز و شايسته حمد و ستايش.) و جز اين نيست که خداوند اراده کرده است که شما را آزمايش کند تا آن کس که عملش نيکو و نيکوتر است (در عرصه هستي) بروز کند. با اعمال نيکوي خود (در ميدان زندگي) پيشدستي کنيد، باشد که در بارگاه خداوندي با آن همسايگان خداوندي دمساز باشيد.

17

رَافَقَ بِهِمْ رُسُلَهُ وَ أَزَارَهُمْ مَلَائِكَتَهُ وَ أَكْرَمَ أَسْمَاعَهُمْ أَنْ تَسْمَعَ حَسِيسَ نَارٍ أَبَداً وَ صَانَ أَجْسَادَهُمْ أَنْ تَلْقَى لُغُوباً وَ نَصَباً ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيم

که رسولان خود را همدم آنان نموده و فرشتگان را به زيارتشان وادار کرده و گوش هاي آنان را شريف تر از آن نموده است تا صداهاي اهتزاز آتش را براي ابد بشنوند. و بدن هاي آنان را چنان حفظ فرموده است که هرگز دچار سختي و خستگي نگردند. چنان نعمتي عظمي فضل خداوندي است، آن را به کسي که بخواهد عنايت فرمايد و خداوند داراي فضل بزرگ است.

18

أَقُولُ مَا تَسْمَعُونَ وَ اللَّهُ الْمُسْتَعانُ عَلَى نَفْسِي وَ أَنْفُسِكُمْ وَ هُوَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ .

مي گويم آنچه را که مي شنويد و خدا است که از او براي نفس خود و نفوس شما ياري مي طلبم و او است کفايت کننده موجوديدت من و بهترين تکيه گاه هستي ما.

برای دیدن محصولات که دنبال آن هستید تایپ کنید.
[custom_search_form]
  • بخش :