ستایش، مخصوص خداوندى است که آفریدگار بندگان است؛ خداوندى که گستراننده زمین، جارى کننده سیل در رودخانه ها و رویاننده گیاهان بر کوه ها و تپّه هاست. نه براى اوّل بودن او آغازى است و نه براى ازلیّتش پایانى. آغازى است که همواره بوده و پایانى است که سرآمدى ندارد.
پیشانى ها در برابر عظمتش به خاک افتاده و لب ها به یگانگى اش گشوده شده است. براى هر مخلوقى به هنگام آفرینش، حدّى قرار داد تا با وجود مقدّسش شباهت نیابد. افکار و اندیشه ها هرگز نمى توانند با حدود و حرکات و نه با اعضا و ابزار، اندازه و حدّى براى او بیان کنند. هرگز درباره او نتوان گفت: کى (به وجود آمده)؟ و برایش سرآمدى نیست که گفته شود: تا کى (باقى است)؟
آشکارى است که درباره اش نتوان گفت: از چه چیز عیان شده است؟ و مخفى و پنهانى است که نمى توان گفت: در چه چیز پنهان شده است؟ او نه جسم قابل رؤیت است که بتوان انتهایش را جستجو کرد و نه پوشیده و پنهان است که چیزى بر آن محیط باشد. نزدیکى او به موجودات آن چنان نیست که به آن ها چسبیده باشد و دورى او از آن ها آن گونه نیست که از آن ها جدا گردد! نگاه هاى خیره بندگان از او پنهان نیست و نه تکرار الفاظ (بر زبان آن ها)، نه نزدیک شدن به تپّه ها و بالا رفتن از آن ها و نه برداشتن گام هاى بلند در شب هاى ظلمانى. شب هایى که (سرانجام) ماه درخشان بر آن مى تابد (و از ظلمت آن مى کاهد) و خورشید نورانى در غروب و طلوع، ماه را تعقیب مى کند علم او در تغییرات و دگرگونى هاى زمان ها و روزگاران از روى آوردن شب و پشت کردن روز نافذ است. (و دامنه علمش به قدرى گسترده است که) پیش از پایان و سرآمد هر چیز و قبل از احصا و شمارش آن ها از همه آگاهى داشته و دارد، وچیزى بر او مخفى و پنهان نیست، از آنچه محدودکنندگانش به او نسبت مى دهند از نظر اندازه و ابعاد و استقرار در مسکن و جایگزین شدن در مکان، برتر است (چرا که) حدّ و اندازه مخصوص آفریده هاى اوست و مربوط به غیر او.

خداوند، اشیا را از اصول و موادى که ازلى و ابدى باشند نیافرید، بلکه آنچه آفرید (همه بى سابقه بود و) براى هر یک حدّى قرار داد و به آنچه صورت بخشید، تصویر زیبایى داد. هیچ چیز در برابر قدرتش یاراى مقاومت ندارد و از اطاعت کسى یا چیزى نفعى عاید او نمى شود، علم او به مردگان پیشین همچون علمش به زندگان باقى است و دانش او به آنچه در آسمان هاى بالاست همچون دانش اوست به آنچه در طبقات پایین زمین است.

اى مخلوقى که با اندام متناسب آفریده شده اى و در محیط محفوظى، در تاریکى هاى رحم و در پرده هاى تودرتوى متعدّد پرورش یافته اى، «آفرینش تو از عصاره گِل آغاز شد
و در جایگاه مطمئن و محفوظى تا حدّ معیّن و سرآمد مشخصى قرار داده شدى»،{1} در آن هنگام که در شکم مادر مشغول حرکت بودى در حالى که نه قدرت پاسخگویى داشتى و نه توانایى شنیدن سخنى. سپس از جایگاه خود به سرایى که هرگز آن را مشاهده نکرده بودى و راهِ به دست آوردن منافعش را نمى شناختى فرستاده شدى (بگو:) چه کسى تو را براى به دست آوردن غذا به مکیدن پستان مادرت هدایت کرد؟ و چه کسى موارد نیازها و مقصودت را به تو معرفى نمود؟ هیهات! آن کس که از وصف موجوداتى که داراى شکل و اندام و اعضاى پیکرند ناتوان است از وصف خالق خویش ناتوان تر مى باشد و از شناخت او از طریق صفات مخلوقات دورتر است.