فرمان او قطعى و حکیمانه است و رضاى او امان و رحمت. با علم و آگاهى داورى مى کند و با حلم و بردبارى عفو مى فرماید.

خداوندا! سپاس و ستایش مخصوص توست، در برابر آنچه مى گیرى و آنچه عطا مى کنى و در برابر عافیت و بلایى که مى فرستى؛ حمد و سپاسى که رضایت بخش ترین حمدها نزد تو باشد؛ حمدى که محبوب ترین حمدها در پیشگاه توست؛ حمدى که برترین حمدها نزد تو خواهد بود.
حمدى که تمام جهان خلقت را پر کند و تا آن جا که خواسته اى، برسد؛ حمدى که از تو محجوب و پوشیده نماند و در پیشگاه تو کاستى نداشته باشد. حمدى که عددش پایان نگیرد و در پهنه زمان، فنا در آن راه نیابد. (خداوندا!) کنه عظمت تو را هرگز درک نمى کنیم،
جز این که مى دانیم تو زنده و قائم به ذات خودى و دیگران قائم به تواند. هیچ گاه خواب سبک و سنگین، تو را فرا نمى گیرد (تا از بندگانت غافل شوى). افکار (بلندپرواز) هرگز به تو نمى رسند و چشم ها (ى تیزبین) تو را نمى بینند؛ ولى تو چشم ها (و حرکات آن ها) را مى بینى و اعمال وکردار (بندگان) را احصا مى کنى و زمام همگان به دست توست. (خداوندا!) آنچه از مخلوقات مشاهده مى کنیم و از قدرتت در شگفتى فرو مى رویم و وصف عظمت سلطنت تو را بیان مى کنیم، چه اهمّیّتى دارد؟! در حالى که آنچه از ما پوشیده و پنهان است و چشمانمان از دیدن آن قاصر و عقل ما در برابر درکشان ناتوان است و پرده هاى غیب میان ما وآن ها فاصله افکنده، بس عظیم تر است. (آرى!) آن کس که قلبش را از همه چیز تهى کند و فکرش را به کار گیرد تا بداند چگونه عرش را برپا ساخته اى و مخلوقاتت را آفریده اى، چگونه کرات آسمان را در هوا معلّق کرده اى و زمینت را بر روى امواج آب، گسترده اى، به یقین دیده فهمش وامى ماند؛ عقلش مبهوت مى شود؛ شنوایى اش حیران، و اندیشه اش سرگردان مى ماند!!

او گمان مى برد که به خدا امیدوار است؛ اما سوگند به خدا! دروغ مى گوید (اگر راست مى گوید) را این امیدوارى در عملش دیده نمى شود؟
زیرا هر کس به چیزى امید دارد، در عملش مشاهده مى شود (همه باید بدانند) هر امیدى جز امید به خداى متعال معیوب، و هر ترسى جز ترس از (مخالفت با) خدا نادرست است. (این مدّعى دروغین) در مسائل مهم به خدا امید دارد ودر مسائل کوچک به بندگان خدا؛ در حالى که تواضع و احترامش در برابر بندگان (براى همان مسائل کوچک) بیش از خداست. چه شده است که تواضع و احترام او براى خداوند متعال کمتر از بندگان است؟ آیا مى ترسى در اظهار امید به خدا دروغگو باشى؟ یا او را شایسته امید نمى دانى؟ (که هر دوى این ها خیالى است باطل) همچنین اگر او از یکى از بندگان خدا بترسد به سبب این خوف، براى او اهمّیّتى قائل مى شود که براى خدا قائل نیست؛ در واقع خوف از بندگان را نقد مى شمرد و خوف از پروردگار خویش را وعده اى دور از انتظار! (آرى!) کسى که دنیا در چشم او بزرگ جلوه کند و جایگاه آن در قلبش مهم باشد، آن را بر خداى متعال مقدّم مى دارد. از همه چیز مى بُرَد و به دنیا مى پیوندد و برده آن مى شود.

براى تو (اى دلباخته دنیا) کافى است که روش رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را سرمشق خود قرار دهى و دلیل و راهنماى خود، در نکوهش دنیا و مذمّت آن، و رسوایى فراوان و بدى هایش بشمارى؛ چراکه مواهب دنیا از او گرفته شد و براى دیگران آماده گشت. او از پستان دنیا جدا
و از زخارف و زیبایى هایش برکنار شده بود.

اگر بخواهى، دومین نفر یعنى موساى کلیم (علیه السلام) را به تو معرفى مى کنم، آنگاه که عرضه داشت: «پروردگارا! به آنچه به من از نیکى عطا کنى نیازمندم».به خدا سوگند! موسى (علیه السلام) غیر از قرص نانى که بخورد از خدا نخواست؛ زیرا وى (از زمانى که از مصر فرار کرد و به سوى مدین آمد) از گیاهان زمین تغذیه مى کرد تا آن جا که بر اثر لاغرى شدید و تحلیل رفتن گوشت بدن او رنگ سبز گیاه از پشت پرده شکمش آشکار بود.

و چنانچه بخواهى، سومین نفر، داود (علیه السلام) ، صاحب «مزامیر» وقارى بهشتیان را به تو معرفى مى کنم؛ او با دست خویش از برگ درخت خرما زنبیل مى بافت و به دوستانش مى گفت: کدام یک از شما حاضر است این ها را براى من بفروشد؟ از بهاى آن قرص نان جویى تهیه و تناول مى کرد.

و اگر بخواهى، زندگى عیسى بن مریم (علیهما السلام) را برایت بازگو مى کنم؛ او سنگ را بالش خود قرار مى داد؛ لباس خشن مى پوشید؛ غذاى ناگوار مى خورد؛ نان و خورشش گرسنگى، چراغ شب هایش ماه، سرپناه او در زمستان، مشرق و مغرب زمین بود (صبح ها در طرف غرب و عصرها در طرف شرق رو به آفتاب قرار مى گرفت) میوه و گل او گیاهانى بود که از زمین براى چهارپایان مى روید؛ نه همسرى داشت که او را بفریبد و نه فرزندى که (مشکلاتش) او را غمگین سازد؛ نه مالى داشت که او را به خود مشغول سازد و نه طمعى که خوارش کند؛
مرکبش پاهایش بود و خادمش دست هایش!

(تو اى مسلمان!) به پیامبر پاک و پاکیزه ات (صلی الله علیه و آله) تأسّى جوى؛ زیرا در او سرمشقى است براى آن کس که مى خواهد تأسّى جوید و رابطه اى است عالى براى کسى که بخواهد به او مربوط شود، محبوب ترین بندگان نزد خدا کسى است که به پیامبرش تأسّى جوید و در پى او گام بردارد. او به اندازه نیاز از دنیا بهره گرفت و هرگز تمایلى به آن نشان نداد. اندامش از همه مردم لاغرتر و شکمش از همه گرسنه تر بود.
دنیا (از سوى خدا) به وى عرضه شد، ولى آن رانپذیرفت. او مى دانست چه چیزى مبغوض خداست پس آن را مبغوض مى شمرد، و چه چیز نزد خدا حقیر است پس آن را حقیر مى دانست و چه چیز نزد او کوچک است پس آن را کوچک مى دید. و اگر در ما چیزى جز محبّت به آنچه مورد خشم خدا و رسولش مى باشد، و نیز بزرگ شمردن آنچه خدا و رسولش آن را کوچک شمرده اند وجود نداشته باشد، همین امر براى مخالفت ما با خدا و سرپیچى از فرمانش کافى است! پیامبر (صلی الله علیه و آله) روى زمین (بدون فرش) مى نشست و غذا مى خورد و با تواضع، همچون بردگان مى نشست، بادست خود پارگى کفش خویش را مى دوخت و با دست خود لباسش را وصله مى زد. بر مرکب برهنه سوار مى شد و (حتّى) کسى را پشت سر خود سوار مى کرد. پرده اى بر در اتاق خوددیدکه درآن تصویرهایى بود. همسرش را صدا زد و فرمود: آن را از نظرم پنهان کن
که هر زمان چشمم به آن مى افتد به یاد دنیا وزر و زیور آن مى افتم. به این ترتیب با قلب خود (و تمام وجودش) از زر و زیور دنیا روى گردان بود و یاد آن را در وجود خود میراند و دوست داشت زر و زیور آن همواره از چشمش پنهان باشد؛مبادا از آن لباس فاخرى براى خود تهیّه کند
و دنیا را قرارگاه خویش پندارد و امید اقامت در آن را داشته باشد؛ در نتیجه آن را از جان خود بیرون راند و از قلب خود دور ساخت و از دیدگانش پنهان کرد (آرى!) چنین است آن کسى که چیزى را مبغوض مى دارد و نگاه کردن به آن و یادآورى آن را نیز مبغوض مى شمرد.

در زندگى رسول خدا (صلی الله علیه و آله) امورى است که تو را به بدى ها و عیوب دنیا راهنمایى مى کند؛ چرا که او و نزدیکانش در دنیا گرسنه بودند، و با این که او (در پیشگاه خدا) مقام و منزلتى بس عظیم داشت،زینت هاى دنیا از او دریغ داشته شد؛ بنابراین هر کس باید با عقل خودش بنگرد که آیا خدا با این کار پیامبرش را گرامى داشت یا به او اهانت کرد؟
اگر کسى بگوید: خدا با این کار (گرفتن زخارف دنیا از آن حضرت) به او اهانت کرده ـ سوگند به پروردگار متعال! ـ دروغ گفته است، دروغى بزرگ، و اگر بگوید: او را گرامى داشته پس باید بداند که دیگران را (که غرق زینت هاى دنیا هستند) گرامى نداشته است؛ چرا که دنیا را براى آن هاگسترده و از مقرّب ترین افراد به خودش دریغ داشته است؛ بنابراین (کسى که مى خواهد سعادتمند شود) باید به پیامبر خود تأسّى جوید،
گام در جاى گام هایش نهد و از هر درى که او داخل شده وارد شود، والّا از هلاکت (و گمراهى) ایمن نخواهد بود؛ زیرا خداوند، محمّد (صلی الله علیه و آله) را نشانه قیامت و بشارت دهنده بهشت و بیم دهنده کیفر قرار داده است. او با شکم گرسنه از این جهان رحلت کرد و با سلامت (روح و ایمان) به سراى دیگر وارد شد. او تا آن زمان که از جهان رخت بربست و دعوت حق را اجابت کرد سنگى روى سنگ ننهاد
(و خانه محکمى براى خود نساخت) چه منّت بزرگى خدا بر ما نهاده که چنین پیشوا و رهبرى به ما عنایت کرده، تا راه او را بپوییم و قدم در جاى قدم هاى او نهیم. به خدا سوگند! آن قدر این پیراهنم را وصله زدم که از وصله کننده آن شرم دارم، (تا آن جا که) کسى به من گفت: چرا این پیراهن کهنه را دور نمى افکنى؟ گفتم: از من دور شو! صبحگاهان، رهروان شب را ستایش مى کنند! (و فرداى قیامت وضع ما روشن مى شود).