خطبه صد و سی و سوم

فراز

متن عربی

متن فارسی

مترجم :

فیض الاسلام

نسخه :

شريف رضی

موضوع :

خطبه

مترجمین

خطبه صد و سی و سوم

: از خطبه ‏هاى آن حضرت عليه السّلام است (در ستايش حقّ تعالى)

فراز

متن عربی

متن فارسی

وَ انْقَادَتْ لَهُ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةُ بِأَزِمَّتِهَا

دنيا و آخرت فرمانبردار و مهارشان (با منتهى درجه خضوع و فروتنى) بدست قدرت خداوند متعال است (آنچه اراده فرمايد انجام ميشود، چنانكه ساربان بهر طرف كه بخواهد مهار شتر را مى ‏كشد)

وَ قَذَفَتْ إِلَيْهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ مَقَالِيدَهَا

و آسمانها و زمينها كليدهاى خود را باو تسليم نموده‏ اند (غير از او مؤثّر و متصرّفى در آنها نيست)

وَ سَجَدَتْ لَهُ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصَالِ الْأَشْجَارُ النَّاضِرَةُ وَ قَدَحَتْ لَهُ مِنْ قُضْبَانِهَا النِّيرَانُ الْمُضِيئَةُ وَ آتَتْ أُكُلَهَا بِكَلِمَاتِهِ الثِّمَارَ الْيَانِعَةَ.

و درختهاى خرّم هر بامداد و پسين او را سجده مي كنند (به زبان حال او را پرستش مى‏ نمايند) و بامر او آن درختها از شاخه‏ها آتش هاى روشنى دهنده (شعله دار) افروخته (و اين از آثار قدرت است كه از درخت سبز كه قطرات آب در آن هست موقع سوزاندن شعله ‏هاى آتش خارج ميشود) و به مشيّت و اوامر تكوينيّه او آن درختها آنچه كه خورده مي شود ميوه رسيده مى‏ دهند.

(منها)

وَ كِتَابُ اللَّهِ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ نَاطِقٌ لَا يَعْيَا لِسَانُهُ وَ بَيْتٌ لَا تُهْدَمُ أَرْكَانُهُ وَ عِزٌّ لَا تُهْزَمُ أَعْوَانُهُ‏.

قسمتى از اين خطبه است (در عظمت قرآن كريم):

كتاب خدا كه در ميان شما است گويايى است كه زبانش خسته نمى‏شود (در هر باب و راجع بهر چيز دنيا و آخرت راه مى‏نمايد) و خانه‏اى است كه اركان آن خراب نمى ‏شود (هميشه باقى و برقرار بوده و از بين رفتنى نيست) و غالب است كه يارانش شكست نمى‏ خورند (پيروان آن همواره عزيز و ارجمندند).

(منها)

أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ وَ تَنَازُعٍ مِنَ الْأَلْسُنِ فَقَفَّى بِهِ الرُّسُلَ وَ خَتَمَ بِهِ الْوَحْيَ

و قسمتى از اين خطبه است (در وصف پيغمبر اكرم):

خداوند حضرت رسول را فرستاد در زماني كه هيچ پيغمبرى باقى نمانده و نزاع و زد و خورد و مجادله زبانى (انديشه ‏هاى گوناگون و اختلاف كلمه) برقرار بود (چون در جاهليّت گروهى بتها و برخى شيطان و جمعى خورشيد و طايفه ‏اى حضرت مسيح و ديگران را مى ‏پرستيدند) و او را بعد از همه پيغمبران آورده وحى را به آن حضرت ختم نمود (بعد از او پيغمبرى نمى ‏فرستد)

فَجَاهَدَ فِي اللَّهِ الْمُدْبِرِينَ عَنْهُ وَ الْعَادِلِينَ بِهِ‏.

پس آن بزرگوار در راه خدا جهاد كرد با كساني كه از خدا اعراض و دورى نموده و مثل و مانند برايش قرار مى ‏دادند.

(منها)

وَ إِنَّمَا الدُّنْيَا مُنْتَهَى بَصَرِ الْأَعْمَى لَا يُبْصِرُ مِمَّا وَرَاءَهَا شَيْئاً وَ الْبَصِيرُ يَنْفُذُهَا بَصَرُهُ وَ يَعْلَمُ أَنَّ الدَّارَ وَرَاءَهَا

و قسمتى از اين خطبه است (در دنيا بينى و آخرت طلبى):

جز اين نيست كه دنيا منتهى حدّ بينائى كور دل است، نمى ‏بيند آنچه در پى آنست (باور ندارد كه از دنيا كوچ نموده به سراى هميشگى خواهد رفت) و بينا چشمش را درست باز كرده (فناء و نابودى) آنرا مى ‏بيند و ميداند كه در پى آن سراى ديگرى است،

فَالْبَصِيرُ مِنْهَا شَاخِصٌ وَ الْأَعْمَى إِلَيْهَا شَاخِصٌ

پس بينا با نظر افكندن از دنيا دورى مى‏جويد (بآن دل نمى ‏بندد) و كور تمام توجّهش بآن است،

وَ الْبَصِيرُ مِنْهَا مُتَزَوِّدٌ وَ الْأَعْمَى لَهَا مُتَزَوِّدٌ

و بينا (كه مي داند دنيا جاى ماندن نيست) از آن (براى سفر آخرت) توشه بر مى‏ دارد (تقوى و پرهيزكارى پيش مى‏گيرد) و كور (چون دنيا را جاى هميشگى تصوّر مي كند) براى آن توشه تهيه مى ‏نمايد (براى گرد آوردن دارائى از دستور خدا و رسول چشم مى ‏پوشد).

(منها)

وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَيْسَ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلَّا وَ يَكَادُ صَاحِبُهُ أَنْ يَشْبَعَ مِنْهُ وَ يَمُلَّهُ إِلَّا الْحَيَاةَ فَإِنَّهُ لَا يَجِدُ لَهُ فِي الْمَوْتِ رَاحَةً

و قسمتى از اين خطبه است (در تمسّك بكتاب خدا):

و بدانيد او (دنيا پرست كور دل) از هر چه دارا باشد سير شده و ملول مى ‏گردد بجز از زندگى، زيرا در مرگ آسايش نمى ‏يابد (چون در دنيا بدستور خدا و رسول رفتار نكرده تا بعد از مرگ موجب راحتى او باشد)

وَ إِنَّمَا ذَلِكَ بِمَنْزِلَةِ الْحِكْمَةِ الَّتِي هِيَ حَيَاةٌ لِلْقَلْبِ الْمَيِّتِ وَ بَصَرٌ لِلْعَيْنِ الْعَمْيَاءِ وَ سَمْعٌ لِلْأُذُنِ الصَّمَّاءِ وَ رِيٌّ لِلظَّمْآنِ وَ فِيهَا الْغِنَى كُلُّهُ وَ السَّلَامَةُ

و جز اين نيست كه بينائى در دنيا (باور داشتن بآنچه بعد از مرگ واقع مي شود) به منزله حكمت است كه آن براى دل مرده حيات و زندگى و براى چشم كور بينائى و براى گوش كر شنوايى و براى تشنه (رحمت الهىّ) سير آبى است، و در آن بى ‏نيازى كامل (از دنيا) و سلامتى (از عذاب) است (و راه نجات و رستگارى شما)

كِتَابُ اللَّهِ تُبْصِرُونَ بِهِ وَ تَنْطِقُونَ بِهِ وَ تَسْمَعُونَ بِهِ وَ يَنْطِقُ بَعْضُهُ بِبَعْضٍ وَ يَشْهَدُ بَعْضُهُ عَلَى بَعضٍ

كتاب خدا (قرآن كريم) است كه بوسيله آن (حقّ را) مى‏بينيد و مى‏گوئيد و مى ‏شنويد، و بعضى از آن ببعض ديگر گويا (پاره‏اى از آيات آن آيه ديگر را تفسير مى ‏نمايد) و بعضى از آن بر بعض ديگر گواه است (براى فهم مراد از آيه‏اى به آيه ديگر استشهاد مي شود)

لَا يَخْتَلِفُ فِي اللَّهِ وَ لَا يُخَالِفُ بِصَاحِبِهِ عَنِ اللَّهِ

و (از اين جهت) قرآن در معارف و احكام الهىّ اختلاف ندارد، و پيرو و مؤمن بخود را از خدا جدا نمى ‏گرداند (بلكه او را به شاه راه هدايت و رستگارى رهسپار مى ‏نمايد). (و با داشتن چنين راهنماى بزرگ در دسترس مع ذلك)

قَدِ اصْطَلَحْتُمْ عَلَى الْغِلِّ فِيمَا بَيْنَكُمْ وَ نَبَتَ الْمَرْعَى عَلَى دِمَنِكُمْ

شما متّفق شده‏ايد بر كينه ورزى در بين خودتان و روييده گياه روى سرگين هاى چهار پايان شما (دوستى شما با هم مانند روييدن گياه است بروى سرگين كه بظاهر سبز و خرّم و در باطن متعفّن و رنج آور است و كسي را بآن ميل و رغبتى نيست)

وَ تَصَافَيْتُمْ عَلَى حُبِّ الْآمَالِ وَ تَعَادَيْتُمْ فِي كَسْبِ الْأَمْوَالِ

و براى دوستى آرزوها با يكديگر دوست شديد، و در بدست آوردن دارائيها با هم دشمنى ورزيدند،

لَقَدِ اسْتَهَامَ بِكُمُ الْخَبِيثُ وَ تَاهَ بِكُمُ الْغُرُورُ وَ اللَّهُ الْمُسْتَعَانُ‏ عَلَى نَفْسِي وَ أَنْفُسِكُمْ .

شما را شيطان ناپاك حيران و سرگردان نموده، و فريب (خوردن از نفس امّاره) گمراه كرده است، و براى خود و شما (نجات و رهائى از شرّ شيطان و نفس امّاره را) از خدا يارى مى‏ جويم.

درباره ما:

پايگاه تخصصی نهج البلاغه در سال 1383 مصادف با عید سعید غدیر خم توسط مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت (علیهم السلام) با هدف آشنایی هر چه بیشتر با اندیشه های امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام و معارف بلند نهج البلاغه تأسیس گردید و سعی دارد پاسخگوی